Wat maakt dat oogcontact zo belangrijk is? Hoe geef jij een hand?
Welke houding heb jij als je in gesprek bent? Waarom is een glimlach zo belangrijk?
Na dit onderwerp gelezen te hebben zul je bewuster zijn van hoe jij met jouw uitstraling omgaat. Je zult beter begrijpen dat non-verbale uitingen vele malen krachtiger zijn dan gesproken woorden. Als je klaar bent met dit onderwerp geef je op goede wijze een hand en weet je waarom alles makkelijker gaat als je glimlacht.
Waarom gaan wij ons nu een heel hoofdstuk bezighouden met oogcontact, handen schudden, houding en glimlach? Wat maakt dit zo belangrijk om er zoveel tijd en aandacht aan te besteden? Wat is de invloed ervan op het slagen of falen van het netwerken?
Om met het laatste te beginnen, die invloed is heel groot. Zo groot dat je zelfs het beste gesprek met een enkele verkeerde oogopslag of gebaar volledig in kan laten storten. Maar wees gerust, als je bewust met de inzichten uit dit hoofdstuk omgaat, zal het jouw gesprekken beter maken dan ooit. Je zult meer resultaat halen en nog makkelijker ontspannen kunnen netwerken.
Waar het hier om gaat is de kracht van non-verbale communicatie. Dat zijn dus alle vormen van communicatie waarbij jij je mond houdt. Waarbij je jouw stem dus niet gebruikt. En dat is één van de moeilijkste dingen als je een gedreven en gepassioneerde ondernemer bent.
Iets waar je in de praktijk altijd over struikelt en altijd weer te laat achterkomt, als je weer eens iemand de oren van zijn hoofd hebt gepraat. Althans zo ervaar ik het.
Als je met iemand in gesprek bent weet dan dat uiteindelijk slechts een klein percentage van jouw gesproken woorden invloed heeft op de toehoorder. De wijze waarop je de woorden uitspreekt, de intonatie, is al meer van invloed. Maar de invloed van de woorden en de intonatie samen is altijd nog minder dan de invloed van non-verbale communicatie. De invloed van non-verbale ofwel niet gesproken communicatie op de toehoorder is meer dan de helft. En als je wilt, dan kun je die invloed van non-verbale communicatie zelfs tot de volledige 100 procent maken van het hele gesprek. Wil je bewijs? Ok, ga in een ruimte voor iemand staan en zeg rustig “En nu eruit!”. Wat gebeurt er? Niet veel de ander kijkt je verbaasd aan en zal vragen; “Wat bedoel je? Hoezo?” Je gebruikt alleen woorden, er gebeurt niet veel.
Nu doe je hetzelfde alleen met de meest woedende intonatie brul je uit; “En nu eruit!”. Zie je het effect voor je? Men schrikt, twijfelt even maar zet zich waarschijnlijk wel in beweging om de ruimte maar te verlaten. De intonatie heeft hier de meeste invloed.
Maar we gaan nog verder met ons bewijs dat je zonder woorden meer invloed kan hebben.
Je gaat een paar meter vanaf de persoon staan, balt je vuisten, maakt je zo groot als een woeste gorilla, al het bloed pompt naar je hoofd en met een knalrode woeste kop neem je een houding aan dat je de ander volledig in elkaar gaat rammen en beweegt naar hem toe. Alleen in gedachten denk je; “En nu eruit!”. Je zegt geen woord maar hoe snel denk je dat die ander de ruimte verlaat? Direct dus. Al met al 100 procent invloed met non-verbale communicatie.(tip, mocht de ander groter en sterker zijn dan jij, verlaat dan snel zelf de ruimte).
Nu is het de bedoeling dat je met de inzichten die je in dit boek opdoet juist mensen aantrekt en aan je verbindt. Het gaat om netwerken. Niet om wegjagen. Dus tegen die achtergrond is dit voorbeeld wellicht wat vreemd. Maar waar het om gaat is dat je in gedachten de kracht hebt ervaren van non-verbale communicatie. En die kracht kun je op positieve manier voor jou laten werken en dat begint met oogcontact.
Met oogcontact kun je op tientallen meters afstand communiceren met één of meerdere personen. Voeg daar een gepast gebaar bij en je kunt zelfs
financiële transacties sluiten zonder ook maar een woord te zeggen. Dit is wat je ziet gebeuren op veilingen en op beursvloeren waar nog op de vloer door mensen gehandeld wordt. Die mensen op de beursvloer “schreeuwen” ook veel maar de meeste deals worden met gebaren gedaan.
Hoe zet je dit nu in voor jou zelf bij het netwerken? Hoe krijg je nou makkelijker en snel meer nieuwe contacten met de inzet van oogcontact? Dat is iets wat je met een simpele oefening zo kunt leren of beter gezegd, zo kunt ervaren. Doe het volgende maar eens op een netwerkbijeenkomst. Je gaat ergens staan waar je goed overzicht hebt over alle aanwezigen. Je kijkt rustig, ontspannen rond en scant als het ware het hele publiek. Je zult merken dat je automatisch oogcontact krijgt met anderen die ook rondkijken. Zodra je dat hebt knik je vriendelijk naar die persoon. Je doet dat met in gedachten de woorden; “Jou wil ik graag spreken.” Dit scannen en oogcontact leggen doe je net zo vaak dat je twee tot drie keer met een aantal personen oogcontact hebt gehad. Vervolgens kom je weer in beweging en meng je je weer onder het publiek. Wat er hierna gebeurt is dat je binnen enkele minuten aangesproken wordt of in contact komt met die personen waarmee je twee of drie keer oogcontact hebt gehad. Jouw wens; “Jou wil ik graag spreken.” is via oogcontact “gehoord” en wordt ingevuld. Verbaas je niet dat terwijl je staat te “scannen” iemand meteen al op je af komt om zich voor te stellen. Zo krachtig kan de uitwerking van oogcontact zijn in combinatie met jouw wens.
Update: Maart 2020
In dit deel beschrijf ik mijn visie op wat ik een heel belangrijk gedrag en beleefdheidsvorm vind; het schudden van handen. Maar bij het schrijven van dit boek had ik mij nooit voor kunnen stellen dat we in een tijd van een anderhalf-meter samenleving en fysiek contact mijden zouden komen. Wat zal dit een grote maatschappelijke impact hebben. Hoe bevestigen we nu en toekomstig ons persoonlijk contact? Komt handen schudden terug of komt er een alternatief? Hoe sta jij hier zelf in? Wat zijn jouw ideeën?
Maar nu terug naar de tekst geschreven voor de coronacrisis.
En dan ben je in contact en schud je elkaar de hand. Dat is een moment waar je ook weer non-verbaal zo’n beetje het hele gesprek kan beïnvloeden. Het handen schudden is het moment dat je de ander laat voelen wie jij bent. Het is een bevestiging van de indruk die je uitstraalt of juist afbreuk daarvan.
Het geven van een hand moet je altijd met gepaste kracht doen. Gepaste kracht! Knijp de ander zijn hand niet fijn, maar wees ook niet te slap. Niets vervelender dan zo’n slap handje waarbij men alleen maar de vingers van de ander vast heeft.
Pas ook op met een te ferme handdruk, want het kan zomaar zijn dat die ander een blessure heeft of een blessure oploopt na de kennismaking met jou. In beide gevallen draagt dat niet bij aan jouw netwerkdoel.
Een klein detail, maar het draagt altijd weer bij. Zorg dat je warme handen hebt. Zeker als je net van buiten komt als het ijskoud is. Warm je handen eerst op voordat je de eerste hand schudt. Het aangename warme gevoel dat de ander daardoor krijgt, wordt meteen geassocieerd met jouw persoonlijkheid.
Handen schudden doe je met twee handen maar wel pas op het juiste moment.
Bij kennismaking is het het beste om maar één hand te gebruiken.
Rechttoe rechtaan met de juiste stevigheid zoals beschreven. Je kijkt de ander altijd recht in de ogen aan. Doe dit sympathiek met een glimlach.
En doe nog iets. Je gaat iets doen wat je misschien een beetje vreemd vindt maar geloof mij het werkt en draagt direct bij aan de positieve indruk die jij gaat maken. Terwijl je de hand schudt, de persoon met correcte glimlach aankijkt, zeg je in gedachten een positieve zin die jij oprecht meent. Let op in gedachten. Bij kennismaking kan die zin zijn; “Ik vind het ontzettend leuk met jou kennis te maken, ik ben heel benieuwd naar wie jij bent en wat jij doet.” De reden waarom je dit moet doen is omdat de ander jouw interesse in zijn persoon onbewust zo in je ogen afleest en positief ervaart.
Andersom herken je dit misschien beter. Heb je wel eens iemand een hand gegeven die met zijn gedachten heel ergens anders is dan bij jou?
Hoe voelde dat? Hoe kwam dat op jou over? Hoe ging het gesprek? Heb je nog contact met die persoon?
Als je dan de hand schudt en in gedachten jouw positieve zin zegt, spreek je duidelijk de naam uit van de ander die je leest op zijn badge. Je zegt “leuk kennis te maken” of “aangenaam kennis te maken” en noemt dan jouw eigen naam. Let op, je begint dus met de naam van de ander. Dat dat niet gebruikelijk is, dat weet ik maar het heeft een reden. Je vergroot de kans dat je hierdoor de naam gaat onthouden want je gebruikt op deze wijze in de juiste volgorde drie zintuigen. Je leest de naam, je spreekt de naam uit en pas dan hoor je de ander zijn eigen naam uitspreken. Je onderscheidt je ook meteen want de ander zal wat verbaasd zijn dat je zijn naam eerder uitspreekt dan hijzelf. Dit gaat overigens natuurlijk alleen maar op als je de naam kan lezen op een badge.
Kan je dat niet, doe dan het volgende. Geef een hand, wacht totdat de ander zijn naam uitspreekt, herhaal die naam en zeg dan pas jouw naam. Door de naam direct te herhalen geef je de ander meteen alle aandacht en bevestiging dat je het goed verstaan hebt. Je zult de naam daardoor makkelijker onthouden. Tevens blijf je de onhandige situatie voor dat je iemands naam niet goed hebt verstaan. Daarmee voorkom je dat je het hele gesprek jezelf af zit te vragen hoe die persoon nu heet.
Dat doe je bij vertrek of bij ontmoetingen waarbij je elkaar al kent.
Met het gebruik van twee handen bevestig je de status van de relatie.
Dit vergt wat inzicht en dat zal ik nu toelichten.
Als je mensen observeert en kijkt hoe zij handen schudden dan zie je dat hoe nauwer de relatie hoe dichterbij de handen van de handenschudders bij elkaar zijn.
Let maar eens op. Als mensen elkaar niet kennen of weinig interesse in elkaar hebben, dan blijft het handen schudden beperkt tot één hand. Zodra er iets van een relatie is ontstaan, dan wordt al snel de tweede hand erbij betrokken. Dat ontstaan van een relatie kan al zijn na het afronden van een kort netwerkgesprek van slechts enkele minuten.
Wat je ziet is dat als men de hand schudt, één of beide partijen de tweede hand naar de schouder van de ander brengt. Dat gaat verder met het rustig tegen de schouder aanhouden van die hand of een bescheiden schouderklop met die tweede hand.
Maar dit kan verder gaan. Als je goed oplet zie je dat de mate van waardering van de relatie of contact zich kan uiten door de positie van die tweede hand. Je zult zien hoe lager de tweede hand vanaf de schouder gezien de arm van de ander aanraakt hoe meer sprake is van een nauwere band op dat moment of wens daartoe.
Drie duidelijk posities in verhouding tot waardering zijn, de schouder wat duidt op een gewaardeerd prettig contact. De elleboog wat duidt op een wens tot een nauwere band of meer dan gewone waardering. Het omvatten met twee handen van de hand van de ander. Dit laatste duidt op een bevestiging van de nauwe band, en het uitdrukken van veel vertrouwen in de persoon.
Dit laatste zie je vaak gebeuren als er een zaak besloten is of als er veel persoonlijke emotie bij de ontmoeting in het spel is. Tot zover over handen schudden want er is nog meer namelijk, jouw lichaamshouding tijdens het netwerken.
Je weet nu hoe je oogcontact legt. Je weet nu ook hoe je handen schudt. Maar dat zijn slechts onderdelen van het geheel. Deze onderdelen komen bij elkaar in jouw gehele houding.
Jouw totale houding is alles bepalend en maakt het verschil tussen moeizaam netwerken en ontspannen, makkelijker netwerken.
Met jouw houding kan je het verloop van het gesprek volledig bepalen. Beweeg je een beetje naar voor, dan versterk je bij de spreker het gevoel dat je interesse in hem hebt. Beweeg je teveel naar voren, dan verandert dat gevoel van interesse al snel in een onbehaaglijk gevoel van te dichtbij zijn en kan je zelfs dreigend overkomen.
Beweeg je midden in het gesprek teveel naar achter dan kan er een gevoel van des-interesse ontstaan.
Dan heb je ook nog de positie van jouw armen en benen. Heb je jouw armen gekruist over elkaar terwijl je staat, dan geeft dat al snel een gesloten, afstandelijke indruk. Zit je zichtbaar wijdbeens op een stoel of bank dan is dat weinig charmant.
Zo zijn er vele posities en houdingen die je aan kunt nemen en voor iedere positie gelden, zowel voors als tegens. Maar om het eenvoudig te houden, onthoud dit; “Wat je teveel doet is qua houding zelden goed.”
Een goede houding die jezelf het best eens voor de spiegel kunt bekijken is een neutrale houding. Je staat hierbij rechtop, schouders rustig naar achter en weer iets laten zakken. Buik in, maar voorkom dat je met een gorillaborstomvang staat. Je armen laat je los hangen en je handen haak je met de vingers ontspannen als een kom in elkaar. De binnenkant van je handen naar boven en een beetje naar voor gericht. Je vormt met je handen als het ware een kom waarin je van alles kunt ontvangen. Doordat je vingers in elkaar geschoven zijn voorkom je meteen nerveus gepeuter of erger nog nagelbijten (ik noem dit expleciet, omdat ik dat zelf onbewust doe).
Je hebt nu alles op de rit en bent helemaal voorbereid op de juiste toepassing van non-verbale communicatie. Er is nu nog één ding dat je moet doen om jouw streven naar ontspannen, makkelijker netwerken compleet te maken en dat is: Glimlachen.
Begroet mensen altijd met een glimlach. Wees hier oprecht in. Ondersteun je glimlach met de zin die je in gedachten uitspreekt; ”Ik vind het leuk jou te ontmoeten.” Mensen met een glimlach worden altijd meer aangesproken dan mensen zonder glimlach of nors gezicht. Waak ook voor negatieve gedachten. Als jij denkt; “Daar heb je hem ook weer.” Weet dan dat je dat luid en duidelijk uitstraalt. Denk maar niet dat je dat kunt verbergen. Het enige wapen daartegen is een positieve gedachte zoals; “Nu ga ik een leuk gesprek met jou hebben”, of iets dergelijks, als het maar positief is.
Zorg dat je een oprechte glimlach hebt. Wat dat is merk je vanzelf als je gaat glimlachen. Doe het nu maar eens. Doe het met je hele gezicht. Begin te lachen met je mond dicht. Maak die lach steeds groter net zolang totdat je voelt dat je je gezichtsspieren aantrekt. Als je dat moment bereikt ontspan je jouw gezicht, maar blijft een lach aanhouden. Wat dan overblijft is een ontspannen glimlach. Als je je nu ook meteen heel prettig voelt, dan klopt dat. Dat is de kracht van een goede glimlach.
Met alleen oogcontact al kan je op tientallen meters afstand contact maken met mensen. Voeg er een paar gebaren aan toe en je kan zelfs een gesprek op afstand hebben zonder ook maar een woord te spreken.
Wat je ogen zeggen kun je bevestigen met het op een goede manier geven van een hand. Het geven van een hand doe je met twee handen. Je communiceert met je hele lichaam. Meet jezelf een neutrale lichaamshouding aan. Als je glimlacht gaan je ogen automatisch stralen, word je stem vriendelijk en word je vele malen aantrekkelijker.